Boekrecensie: Het verborgen leven van bomen

Boekrecensie van “Het verborgen leven van bomen – wat ze voelen, hoe ze communiceren – ontdekkingen uit een onbekende wereld” – A.W. Bruna Uitgevers B.V.
Door Linda Voormolen-Boekhout

Zolang als ik mij kan herinneren, ervaar ik al een bijzondere band met bomen en het bos. Als kind zocht ik vaak de stilte van een bescheiden parkje bij ons in de buurt op, waar behoorlijk wat oudere beuken stonden. Ik vond het heerlijk om onder het gefilterde licht zomaar wat te dagdromen. Terugkijkend denk ik dat het mijn manier was om op te laden en om te gaan met het feit dat ik overgevoelig was voor allerlei indrukken. Het trage ritme van de bomen bracht mijn nerveuze gepieker tot rust en relativeerde de dingen waar ik mij druk over maakte. Het huis waar ik nu woon, een hele gewone hoekwoning waar destijds heel wat aan moest gebeuren, kochten we met name omdat in de tuin een paar forse bomen stonden. Ik voelde mij daardoor direct thuis in dit minibos. De bomen die hier staan, zijn eigenlijk te groot voor de plek. Maar het is ondenkbaar om ze weg te halen – zij zijn mijn vrienden.

Toen ik dit boek tegenkwam in de boekhandel, was mijn interesse dus direct gewekt. Want ondanks mijn grote liefde voor bomen en het bos, en behoorlijk wat kennis over hoe je ze moet snoeien voor de doeleinden van de mens, weet ik betrekkelijk weinig van bomen zélf. Dit boek is wat dat aangaat een echte eyeopener en de titel dekt de lading. In circa 40 korte hoofdstukjes vertelt boswachter en houtvester Peter Wohlleben helder en toegankelijk over de vriendschappen, taal en het gedrag van bomen: drie begrippen die we juist niet zo gauw associëren met hen. Hij doet dit vanuit zijn eigen ervaring, maar mede op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten. Daaruit wordt duidelijk dat de wereld van bomen oneindig veel verfijnder en complexer is dan ons geleerd wordt. De gangbare zienswijze is dat bomen rücksichtslos met elkaar concurreren. Echter, in natuurlijk beheerde bossen blijkt het tegendeel het geval. Bomen vormen gemeenschappen van families, waarschuwen elkaar en helpen elkaar indien mogelijk door periodes van ziektes heen. Met geuren en via het netwerk van wortels en bodemleven communiceren zij met elkaar en ontstaat een verfijnd netwerk tussen de verschillende individuen. Het mooie van deze inzichten is dat dit dingen zijn die mensen die dichtbij de natuur proberen te leven, instinctief ook zo ervaren. Het is nieuw voor mij dat wat ik altijd zo gevoeld heb, ook ondersteund wordt door de laatste wetenschappelijke inzichten.

Het blijkt dat er enorm veel is dat wij nog helemaal niet begrijpen en weten van bomen en planten. Het leven van bomen speelt zich af op een totaal andere schaal en een ander ritme dan wij ons realiseren. Maar daardoor missen wij ook veel signalen, die er wel degelijk zijn.

Als ik 1 ding moet noemen dat ik een beetje miste in het boek is het een culturele benadering van bomen. Want de wijze waarop we tegen bomen aankijken, is ook sterk gekleurd door onze culturele en religieuze opvattingen en gewoonten. Het zou interessant zijn om te zien hoe onze ideeën over bomen door culturele “kokers” gevormd worden. Anderzijds is dit onderwerp zo omvangrijk dat het voor 1 boek misschien teveel zou worden. Ik vind het boek in ieder geval een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in bomen en het bos – of je je nu identificeert als heks of heiden, of gewoon een natuurliefhebber bent.

Over de schrijver:

Naam: Linda Voormolen-Boekhout

(klik op de naam voor meer van deze schrijver)

Wie ben ik: Schrijfster bij Eik-en-Blad

Lieve lezer, de schrijvers en illustratoren van Eik-en-Blad maken alles vanuit hun eigen passie en als vrijwilligers. En er is niets zo motiverend voor een vrijwilliger als een blijk van waardering in de vorm van een reactie. Dit kan onderaan dit artikel in het reactieformulier. Om spam te voorkomen moet je eerste reactie op de site eerst éénmaal door een beheerder worden goedgekeurd.
Geen tijd om een hele reactie te schrijven? Je kan ook kiezen om (anoniem) een aantal sterren achter te laten door te kiezen hoeveel sterren je als waardering wenst achter te laten. Ook dat wordt zeer gewaardeerd!